Ὁ Σταδιοδείκτης τοῦ Ἀρχ. Μουσείου Δράμας

    Ἡ Ἐγνατία Ὁδός ἀκολουθῶντας μετὰ τὴν Ἀμφίπολη τοὺς βόρειους πρόποδες τοῦ Παγγαίου μὲ κατεύθυνση τοὺς Φιλίππους, διέσχιζε τὴν περιοχὴ τοῦ ἀκμαίου ἀρχαίου οἰκισμοῦ Καλαμπακίου. Ἡ περίφημη αὐτὴ ρωμαϊκὴ ὁδὸς «Via Egnatia», μεγάλη καὶ λιθόστρωτη συνέδεε τὴ Ρώμη μὲ τὴν Κωνσταντινούπολη, καὶ ἦταν ἔργο τοῦ Ρωμαίου ἀνθύπατου Γναίου Ἐγνατίου στὰ τέλη τοῦ 2ου αἰ. π.Χ. Ἡ Ἐγνατία Ὀδὸς δὲν ὑπῆρξε – βεβαίως – ὁ πρῶτος δρόμος, ὁ ὁποῖος διαμορφώθηκε στὴν περιοχή. Ὁ Θουκυδίδης μνημονεύει ὁδὸ ἀπὸ τὸ Βυζάντιο, μέσῳ τῆς Θράκης καὶ τῆς Μακεδονίας, γιὰ τὴ Θέρμη καὶ ἀπὸ ἐκεῖ γιὰ τὸ ἰλλυρικὸ Δυρράχιο.

ΟΙ ΑΡΧΑΙΟΙ ΑΜΠΕΛΩΝΕΣ ΤΗΣ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΛΛΑΔΟΣ

 

Ἀδειάζοντας τὴν κούπα, ἒβλεπαν τὰ ἀποτελέσματα τὴν ἀνεξέλεγκτης πόσης!  

εικόνα © LaurieAnnie

 

     Το φυσικό περιβάλλον της Βορείου Ελλάδος ευνοούσε ιδιαίτερα την ύπαρξη και την καλλιέργεια της αμπέλου.

     Το Παγγαίον Ορος μπορεί να ήταν διάσημο στην αρχαιότητα για τα ορυχεία χρυσού και αργύρου, πολύτιμος όμως ήταν και ο οίνος του, αφού παράλληλα ήταν μεγάλο κέντρο της διονυσιακής λατρείας. Γιατί εδώ ανατράφηκε, σύμφωνα με τον μύθο, ο θεός Διόνυσος και με κρασί τού τόπου μέθυσε τα σαρκοβόρα άλογα τού βασιλιά Λυκούργου. Αλλά και ο Οδυσσέας με το μαύρο γλυκό κρασί της Μαρώνειας στη Ροδόπη, τον περίφημο ισμαρικό οίνο, ξεγέλασε τον κύκλωπα Πολύφημο για να γλιτώσουν αυτός και οι σύντροφοί του από τη μανία του.

Ἀνασκαφὴ τοῦ μνημειακοῦ περιβόλου τοῦ Τύμβου Καστᾶ…

      Την εξέλιξη της ανασκαφής του μνημειακού περιβόλου του Τύμβου Καστά, στην Αρχαία Αμφίπολη και τη σχέση του με το μνημείο του Λέοντα της Αμφίπολης, παρουσίασε, στην 27η επιστημονική συνάντηση με θέμα «Αρχαιολογικό έργο στη Μακεδονία και τη Θράκη» που διεξάγεται από την Πέμπτη, στην αίθουσα τελετών του παλαιού κτιρίου της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου, η προϊσταμένη της ΚΗ’ Εφορίας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, Κατερίνα Περιστέρη.

Ἡ ζωὴ μέσα καὶ ἔξω ἀπὸ τὸ παλάτι τοῦ Φιλίππου Β’…

Στο λεύκωμα «Αιγές» της Αγγελικής Κοτταρίδη που εκδόθηκε από το Ιδρυμα Ι. Λάτση

Ενα χρυσοπόρφυρο ύφασμα με το οποίο είχαν τυλίξει τα οστά μιας Μακεδόνισσας, η αχνή όψη της λεγόμενης «Μαντόνας» των Αιγών με το θλιμμένο βλέμμα και τα ροζ μάγουλα, το κυνήγι του κάπρου, που σηματοδοτεί την ενηλικίωση των εφήβων, ένα ζευγάρι ερωτευμένα περιστέρια, είναι λίγα από αυτά που σε παίρνουν και σε ταξιδεύουν στην καθημερινότητα που ζούσαν κοινοί θνητοί, αξιωματούχοι και η βασιλική οικογένεια στη φημισμένη πόλη του βασιλιά Φιλίππου Β’, τον 4ο αιώνα π.Χ.

Χρυσό δαχτυλίδι. Στη σφενδόνη του, μια νεαρή γυναίκα που καθρεφτίζεται,

τέλος 5ου αι. π.Χ.

 

Η αρχαιολόγος Αγγελική Κοτταρίδη, μία από τις αγαπημένες μαθήτριες του Μανόλη Ανδρόνικου και ανασκαφέας του ανακτόρου των Αιγών, προικισμένη η ίδια με το χάρισμα της αφήγησης, μας επισημαίνει τις λεπτομέρειες εκείνες που χάνει κανείς επισκεπτόμενος ένα μουσείο, στο πολυτελές λεύκωμα που μόλις κυκλοφόρησε από το Κοινωφελές Ιδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση με τον τίτλο «Αιγές. Η βασιλική Μητρόπολη των Μακεδόνων». Μία ακόμη πολύτιμη προσφορά του Ιδρύματος στη σειρά ο «κύκλος των μουσείων που «κάθε χρόνο αναλύει και προβάλλει στιγμές από το σύνθετο αφήγημα του ελληνικού πολιτισμού»» όπως σημειώνει προλογικά η Μαριάννα Ι. Λάτση.

Πολυάνδρειο ἢ Ἡρῶο ὁ τύμβος τῆς Ἀμφίπολης…

Μιλούν η ανασκαφέας Κατερίνα Περιστέρη και ο αρχιτέκτονας Μιχάλης Λεφαντζής που έκαναν την αναπαράσταση του μνημείου κορυφής

Ο τύμβος της Αμφίπολης, που έσπευσαν οι ντόπιοι δημοτικοί παράγοντες να προδικάσουν ότι πρόκειται για τον τάφο του Μεγάλου Αλεξάνδρου ή της γυναίκας του Ρωξάνης και του γιου του Αλεξάνδρου Δ’ (το παιδάκι είναι θαμμένο στους βασιλικούς τάφους της Βεργίνας πλάι στον παππού του, τον Φίλιππο Β’, στον «τάφο του Πρίγκιπα», κάτι που υποστήριζε με πάθος ο αείμνηστος Μανόλης Ανδρόνικος), έχει τη δική του ιστορία.

Επιμελημένος ο περίβολος του Τύμβου της Αμφίπολης (4ος αι. π.Χ.), έγινε από έμπειρους τεχνίτες και σπουδαίο αρχιτέκτονα

Μια ιστορία πολύ σημαντική, όπως δείχνει η αρχαιολογική έρευνα.

Σπήλαιο Ἁγίου Γεωργίου, στὸ Κιλκίς…

Τὸ σπήλαιο εἶναι γνωστὸ στοὺς ντόπιους καὶ  ὡς «Τοῦ Μπουλασίκη ἡ τρύπα» ἢ «Οἱ 40 κάμαρες»…

Τὸ σπήλαιο τοῦ Ἁγίου Γεωργίου ἀνακαλύφθηκε τυχαῖα τὸ 1925, ἀπὸ τὸν λατόμο Γεώργιο Παυλίδη. Ἀφαιροῦσε πέτρα καὶ μὲ τὴν ἀνατίναξη ποὺ ἔκανε βρέθηκε ἡ σχισμὴ τοῦ σπηλαίου.

«Τὸ σπήλαιο τοῦ Ἁγίου Γεωργίου βρίσκεται στοὺς νοτιοδυτικοὺς πρόποδες τοῦ ὁμώνυμου λόφου, στὴν περιφέρεια τῆς πόλεως τοῦ Κιλκίς.  Εἶναι διώροφο, κι αὐτὸ ποὺ τὸ κάνει νὰ ξεχωρίζῃ εἶναι τὰ πέτρινα κοράλλια. «Ὅλος ὁ δεύτερος ὄροφος εἶναι γεμάτος ἀπὸ κοράλλια. Πῶς εἶναι τὰ κοράλλια στὴ θάλασσα κολλημένα στὰ βράχια, ἔτσι εἶναι καὶ σὲ ἑμᾶς ἐδῶ. Ἡ ἡλικία τοῦ λόφου ὅπου βρίσκεται τὸ σπήλαιο εἶναι περίπου 235 ἑκατομμυρίων χρόνων. Τὴν ἀκριβὴ ἡλικία ὅμως τοῦ σπηλαίου δὲν τὴ γνωρίζουμε, ἀλλὰ τὴν τοποθετούμε στὰ 800.000 μὲ ἕνα ἑκατομμύριο χρόνια. Μέσα ὑπάρχουν ἕξι θάλαμοι, μικροὶ καὶ μεγάλοι. Ἔχει σταθερὴ θερμοκρασία 15-17 βαθμῶν Κελσίου, ἡ ὑγρασία του εἶναι 95% καὶ ἔχει ἔκταση 1.000 τετραγωνικὰ μέτρα. Στὴν ξενάγηση ποὺ κάνω στοὺς ἐπισκέπτες, τοὺς ἐξηγῶ τὴ δημιουργία τοῦ σπηλαίου, τὸν διάκοσμο καὶ πῶς δημιουργοῦνται τὰ κοράλλια», διευκρινίζει ὁ κ. Μακρίδης, ἡ ψυχὴ τοῦ σπηλαίου.

Μακεδονία, Πατρίδα τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου (χάρτης)

Macedonia Alexandri Magni patria / [I. Laurenbergio]

Full bibliographic record

Ανδρόνικος: «Είχα λοιπόν βρει, τον πρώτο ασύλητο μακεδονικό τάφο!»

   «Πήρα το τσαπάκι της ανασκαφής, που έχω μαζί μου από το 1952, έσκυψα στο λάκκο και άρχισα να σκάβω με πείσμα και αγωνία το χώμα κάτω από το κλειδί της καμάρας. Ολόγυρα ήταν μαζεμένοι οι συνεργάτες μου. (…) Συνέχισα το σκάψιμο και σε λίγο ήμουν βέβαιος. Η πέτρα του δυτικού τοίχου ήταν στη θέση της, απείραχτη, στέρια. (…) -Είναι ασύλητος! Είναι κλειστός! Ήμουν ευτυχισμένος βαθιά. Είχα λοιπόν βρει τον πρώτο ασύλητο μακεδονικό τάφο. 

   Εκείνη τη στιγμή δεν ενδιαφερόμουν για τίποτε άλλο. Εκείνη τη νύχτα -όπως και όλες τις επόμενες- στάθηκε αδύνατο να κοιμηθώ περισσότερο από δυο τρεις ώρες. Γύρω στις 12, τα μεσάνυχτα, πήρα το αυτοκίνητο και πήγα να βεβαιωθώ αν οι φύλακες ήταν στη θέση τους. Το ίδιο έγινε και στις 2 και στις 5 το πρωί. Οπωσδήποτε, συλλογιζόμουν, μέσα στη σαρκοφάγο πρέπει να κρύβεται μια ωραία έκπληξη. Η μόνη δυσκολία που συναντήσαμε ήταν πως την ώρα που ανασηκώναμε το κάλυμμα, είδαμε καθαρά πια το περιεχόμενο και έπρεπε να μπορέσουμε να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας και να συνεχίσουμε τη δουλειά μας, μόλο που τα μάτια μας είχαν θαμπωθεί απ’ αυτό που βλέπαμε και η καρδιά μας πήγαινε να σπάσει από συγκίνηση.

Ἡ «Ἀποθήκη τῶν Ἀνταρτῶν» στὰ Λουτρὰ Λουτρακίου Ἀριδαίας…

 

Ένα σύμπλεγμα σπηλαίων αναπτύσσεται κατά μήκος των πρανών του φαραγγιού του Αγίου Νικολάου, στην περιοχή Λουτρών Λουτρακίου του Δήμου Αλμωπίας Πέλλας. Από το 2004 μέχρι σήμερα η Εφορεία Παλαιοανθρωπολογίας Σπηλαιολογίας Βόρειας Ελλάδος διενήργησε επιφανειακή έρευνα των εν λόγω σπηλαίων και σε ένα απ’ αυτά, στο σπήλαιο «Αποθήκη Ανταρτών», διανοιγμένο στα βόρεια πρανή, πραγματοποίησε, επίσης, περιορισμένης κλίμακας ανασκαφές. 

Κρασὶ Καβάλας 6.500 ἐτῶν…

ΚΟΝΤΑ ΣΤΟΥΣ ΦΙΛΙΠΠΟΥΣ…

 Οι πιο παλιοί οινοποιοί στην Ευρώπη ζούσαν στο αρχαιότερο χωριό των γεωργοκτηνοτρόφων στη Μακεδονία, έναν προϊστορικό οικισμό στην περιοχή Ντικιλί Τας, μόλις 2 χιλιόμετρα από την αρχαία πόλη των Φιλίππων Καβάλας…

Στον προϊστορικό οικισμό, που ανασκάπτεται στο πλαίσιο ελληνογαλλικής συνεργασίας, βρέθηκαν πρόσφατα μεγάλες ποσότητες από απανθρακωμένες ρώγες πατημένων σταφυλιών, ένδειξη ότι φρέσκα φρούτα είχαν πατηθεί για την εξαγωγή χυμού.