Ἐρυθρόμορφος Καλυκωτὸς Κρατῆρας

Ἐρυθρόμορφος Καλυκωτὸς Κρατῆρας
Ἀγειογράφος: Ζωγράφος τῆς Altamura
470 – 460 π.Χ., Ἀθήνα.

Τὸ μετάξι στὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα

 

   Τὸ μεταξωτὸ ὕφασμα λέγεται ὅτι εἰσήχθῃ στὴν ἀρχαία Ἑλλάδα μὲ τὶς ἐκστρατείες τοῦ Μεγάλου Ἀλεξάνδρου.

Ἑλλήνων ὄρχησις…

 

   8. Ἀναφέρεται ὅτι πρώτη ἡ Ρέα ἐθέλχθη ἀπὸ αὐτὴν τὴν τέχνη ταύτης (ὀρχήσεως) καὶ εἰς μὲν τὴν Φρυγίαν ἔβαλε τοὺς Κορύβαντας νὰ χορεύσουν, εἰς δὲ τὴν Κρήτην τοὺς Κουρῆτας, καὶ δὲν ὡφελήθη ὀλίγον ἐκ τῆς τέχνης αὐτῶν, ἀφοὺ διὰ τοῦ χοροῦ των τῆς ἔσωσαν τὸν Δία, ὥστε καὶ δικαίως ὁ Ζεὺς νὰ ὁμολογῇ ὅτι ὀφείλει εἰς αὐτοὺς σῶστρα, διότι χάρις εἰς τὴν ὄρχησίν των ἐσώθη ἀπὸ τοὺς ὀδόντας τοῦ πατρός του.

Παῖς Μαραθῶνος…

Παῖς Μαραθῶνος!

   Bρέθηκε στὴ θαλάσσια περιοχὴ τοῦ Mαραθῶνος τὸν Ἰούνιο τοῦ 1925 καὶ εἶναι ἕνα ἀπὸ τὰ ἐλάχιστα σωζόμενα ἀρχαῖα ἑλληνικὰ ἀγάλματα ἀπὸ χαλκό, ποὺ κατάφεραν νὰ ἐπιβιώσουν ἀπὸ τὴν ἀρχαιότητα ὡς τὶς μέρες μας.

Κολυττός: δῆμός ἐστι τῆς Αἰγηϊδος φυλῆς

Ἀγόρι κάθεται μπροστᾶ ἀπὸ τὸν τάφο τοῦ Διονυσίου ἀπὸ τὸν Κολυττὸ (τέλη 4ου αἰ. π.Χ.) στὸ ἀρχαῖο Κοιμητήριο τοῦ Κεραμεικοῦ, Ἀθήνα 1895. 
Φωτογραφία τοῦ Γερμανοῦ Wilhelm von Plüschow (Guglielmo Plüschow, 1852-1930).

 

   Ὁ Κολυττὸς ἦταν ἀρχαῖος δῆμος (Harpocrationis Lexicon: δῆμός ἐστι τῆς Αἰγηϊδος φυλῆς) τῆς Ἀττικῆς καὶ βρισκόταν στὸ κέντρο τῆς περιοχῆς τῆς Ἀθῆνας. Εικάζεται ὅτι βρισκόταν στὸ σημεῖο ὅπου εἶναι ἡ σημερινὴ Πλάκα ἢ ἡ Ἀρχαία Ἀγορά. Ὁ δῆμος πῆρε τὸ ὄνομά του ἀπὸ τὸν μυθικό ἥρωα Κολυττό.

Ἀγγειογράφοι τῆς ὑστεροαρχαϊκῆς περιόδου…

   Στὰ κεραμικὰ ἐργαστήρια τῆς Ἀθήνας δούλεψαν στὶς ἀρχὲς τοῦ 5^ου αἰ. π.Χ.  ἐξαιρετικὰ προικισμένοι ἀγγειογράφοι,  οἱ ὁποῖοι ἄνοιξαν νέες προοπτικές στὴν ἐρυθρόμορφη ἀγγειογραφία. Οἱ ἀνθρώπινες μορφὲς ἀποδίδονται πλέον σὲ πρωτότυπες στάσεις καὶ ἀπὸ ἀναπάντεχες ὀπτικὲς γωνίες, οἱ ὁποῖες προδίδουν γνώσεις γεωμετρίας καὶ ὀπτικῆς. Οἱ ἀγγειογράφοι ἀκολουθῶντας ἀπὸ κοντᾶ τὶς πρωτοποριακὲς ἀναζητήσεις τῶν σύγχρονῶν τους ζωγράφων, διακόσμησαν τὰ ἀγγεῖα μὲ συνθέσεις μοναδικῆς ποιότητας.

   Τὰ ὡραιότερα διακοσμημένα ἀγγεῖα ἦταν αὐτὰ ποὺ χρησίμευαν στὰ συμπόσια. Ὀρισμένοι ἀγγειογράφοι ἔδειχναν προτίμηση στὰ μεγάλα σχήματα (κρατῆρες, ἀμφορεῖς, ὑδρίες), ἐνῷ ἄλλοι στὰ μικρότερα, κυρίως ἀγγεῖα πόσης (κύλικες, σκύφους). Ἀνάμεσα στοὺς πρώτους ξεχωρίζει ὁ «ζωγράφος τοῦ Βερολίνου» καὶ ὁ «ζωγράφος τοῦ Κλεοφράδη». Ἀπὸ τοὺς δεύτερους ἀξίζει νὰ ἀναφερθοῦν ὁ Ὀνήσιμος, ὁ «ζωγράφος τοῦ Βρύγου», ὁ Μάκρων καὶ ὁ Δούρις.

Περικεφαλαία Ἑλληνική…

 

Περικεφαλαία  Ἑλληνική, ἀπὸ τὴν Κρήτη. Ἀρχαϊκή, τέλη 7ου αἰ. π.Χ., ἀπὸ χαλκό.
Μητροπολιτικὸ Μουσεῖο Τέχνης (Νέα Ὑόρκη) © The Metropolitan Museum of Art

 

 

     Ἐξαιρετικῆς τέχνης περικεφαλαία, ἡ ὁποία βρέθηκε σύμφωνα μὲ τὴν περιγραφή τοῦ Metropolitan Museum of Art στὴ νότιο-κεντρικὴ Κρήτη ὅπου ἀναμφίβολα εἶναι καὶ ὁ τόπος κατασκευῆς της.

Δεξίλεως, γιὸς τοῦ Λυσανία

Ὁ Δεξίλεως, γιὸς τοῦ Λυσανία

 

   Ἕνα ἀπὸ τὰ πιὸ σημαντικὰ ἀττικὰ ἐπιτύμβια μνημεῖα τῶν ἀρχῶν τοῦ 4ου αἰ. π.Χ. μὲ ἀνάγλυφη παράσταση. Ὁ δεκαεννιάχρονος Δεξίλεως, γιὸς πλούσιας οἰκογένειας ἀπὸ τὸν δῆμο τοῦ Θορικοῦ στὴ νοτιοανατολικὴ Ἀττική, εἶχε κληθεῖ νὰ ὑπηρετήσῃ στὸ ἀθηναϊκὸ ἱππικὸ καὶ σκοτώθηκε τὸ 394 π.Χ., κατὰ τὸν λεγόμενο Κορινθιακὸ Πόλεμο, σὲ μία μάχη κοντᾶ στὴν Κόρινθο μαζὶ μὲ ἄλλους τέσσερις ἱππεῖς. Σύμφωνα μὲ τὸν ἀθηναϊκὸ νόμο, οἱ νεκροὶ ἐνταφιάστηκαν στὸ δημόσιον σῆμα, δηλαδὴ στὸν χῶρο ταφῆς γιὰ τοὺς πεσόντες ὑπὲρ πατρίδος.

Ἀφροδίτη…

Venus. Detail of a life-size Proconnesian marble statue Roman copy of 1-2nd century CE,

from Greek original of 4th century BCE. London, British Museum.Credits: Iian Neill © All rights reserved

     Λεπτομέρεια ἀπὸ φυσικοῦ μεγέθους ἄγαλμα ἀπὸ Προκοννήσιο μάρμαρο. Ρωμαϊκὸ ἀντίγραφο τοῦ 1-2ου αἰ. μ.Χ. ἀπὸ Ἑλληνικὸ πρωτότυπο τοῦ 4ου αἰ. π.Χ.. Βρίσκεται στὸ Βρετανικὸ Μουσεῖο.

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΗ ΑΝΑΣΚΑΦΗ ΔΙΟΥ

 

     Σύντομη παρουσίαση της ανασκαφής στο Δίον Πιερίας που διενεργεί ο Τομέας Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. Το γύρισμα έγινε το καλοκαίρι του 2013, στο πλαίσιο συνεργασίας του Τομέα Αρχαιολογίας του Α.Π.Θ. με τη Βιντεοθήκη του Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Μακεδονικών και Θρακικών Σπουδών.